گونه‌شناسی بافت نمای شهری(با رویکرد شکلی) (نمونه موردی میدان امام خمینی(ره) تهران)
نویسندگان
چکیده مقاله:
در بررسی سیر تحول معماری، لزوم توجه به گونه‌شناسی‌های انجام شده نظیر : اقلیمی، شکلی و تاریخی- تکاملی بیش از پیش احساس میشود. این گونه‌شناسی‌ها بیانگر زوایای دید پژوهشگرانی است که سعی در روشمندسازی طراحی ابعاد مختلف معماری نظیر پلان، حجم، فرم و فضای معماری را داشته‌اند، به طور مثال اُلگی1از زاویه اقلیم و جنبه تأثیرگذاری عوامل اقلیمی بر شکل‌گیری کالبد بنا به معماری نگریسته است و یا دوران2 و کرایر3سعی در هندسی‌نگری به پلان بنا را داشته‌اند. هدف این پژوهش گونه‌شناسی نما به عنوان یکی از وجوه مهم طراحی بنا از حیث معماری است. عدم وجود فرایند صحیح طراحی نما، سیمای شهرها را به فرجامی ناخوشایند کشانده و آنچه را که امروزه شاهد آن هستیم، وجود نماهایی منفرد و ناهماهنگ است.این مقاله به طرح این سؤال که نمای بناهای ارزشمند (بناهای سنتی) در دورههای مختلف واجد چه ویژگی‌هایی از نظر هندسی و گونه‌شناختی بوده‌اند، می‌پردازد و با فرض آنکه شناخت و گونه‌شناسی صحیح نمای این آثار و به کارگیری آن در آثار جدید، ضمن حفظ اصالت تاریخی- فرهنگی نما، سیمای شهر را از آشفتگی و بی‌قیدی می‌رهاند، تحقیق را پی گرفته و به رسم اشکال پایه (مربع، مثلث و دایره) مطابق با نظر دوران و کرایر که این اشکال را اشکال پایه در گونه‌شناسی خود معرفی کرده‌اند، پرداخته و در ادامه به اعمال تغییرات بر روی محورها، رئوس و اضلاع این اشکال بر‌اساس اصول تغییرات شکلی دوران و کرایر به منظور یافتن خط سیر تغییرات، می‌پردازد. نمای میدان امام خمینی تهران به عنوان یکی از مهم‌ترین گره‌های شهری، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تاریخی این شهر به کمک روش کتابخانه‌ای (کتب و مقالات) و روش تحلیلی-تطبیقی در حوزه نما (عکس‌ها و نگاره‌ها) با جامعه آماری 9 بنا از دورههای قاجار، پهلوی اول، پهلوی دوم و معاصر (در هر دوره به طور میانگین دو اسلاید از هر چهار سوی میدان) مورد مطالعه قرار گرفت و در نهایت مشخص شد که غالب الگوهای هندسی به کار رفته در نمای بناهای میدان از حیث هندسه کلی نما و آرایه‌ها و بازشوها در دوره قاجار به صورت اشکال پایه خام دایره و مربع و یا ترکیب ساده آنها بر‌اساس مرکز دایره و یا به صورت فرایند تکرار بوده است و در دوره پهلوی اول با ورود اشکال مثلثی و مقاطع حاده در انواع قالب‌های ترکیب با دایره و مربع دیده میشود و همچنین در دوره پهلوی دوم با نفوذ هرچه بیشتر اصول معماری غرب و استفاده از ساده‌گرایی و پرهیز حداکثری در استفاده از تزیینات در کاربری‌های مختلف را نشان می‌دهد که در نتیجه الگوهای هندسی به کار رفته در این دوران بیشتر به سمت مربع و مشتقات حاصل از فرایند تغییر زاویه سوق یافته‌اند.
منابع مشابه
کاربست رویکرد زمینه گرایی در بازآفرینی بافت های تاریخی (نمونه موردی: میدان صاحب الامر تبریز)
زمینه بافت‌های تاریخی، آموزه‌هایی از خرد جمعی انسان‌ها را در طول تاریخ به نمایش میگذارند، از این رو رهاکردن آنها، انسان را از قرار گرفتن در مسیر تداوم تاریخی بازمی دارد. ضرورت پژوهش حاضر نیز، از یک سو ارزش زمینه بافت تاریخی میدان صاحب الامر به عنوان یکی از مهم‌ترین فضاهای معماری و شهری تبریز درگذشته و از سوی دیگر کالبد نا به سامان مجموعه مذکور در عصر حاضر بوده است. بر این اساس هدف اصلی پژوهش، ...
متن کاملطراحی بافت تاریخی شهر تهران با رویکرد گردشگری ادبی نمونه موردی: حصار ناصری شهر تهران
بافت تاریخی شهرها جزئی ازشناسه و خاطره مردم آن منطقه است. در فرآیند توسعه شهری و روند تغییرات بافت، مناطق تاریخی و مرکزی شهرها دستخوش ایدههای متنوعی در قرن اخیر بوده است. بافت تاریخی شهر تهران در دورههای مختلف تاریخی، قلب اتفاقات تاریخ ساز که بستری مناسب برای رشد گردشگری ادبی در این شهر خواهد بود، را در خود جای داده است. اما علی رغم این پتانسیل درمحدوده، مشکلاتی سبب عدم انطباق انتظارات در وا...
متن کاملارزیابی ادراک منظر ثابت رنگی در فضاهای شهری، نمونه موردی: میدان امام حسین (ع) تهران
| رنگ یکی از مهم‌ترین عناصر به‌کاررفته در منظر شهری است که ادراک آن به عوامل متعدد عینی و ذهنی بستگی دارد. برنامه‌‌ریزی منظر رنگی شهرها به‌عنوان شاخه‌‌ای از علم روانشناسی محیط، مانند برنامه‌‌ریزی پالت رنگی در دکوراسیون داخلی، دارای قواعد مشخصی است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اینکه پژوهش حاضر سعی در شناسایی و ارزیابی ادراک رنگی افراد در فضای شهری دارد، از این رو با شناسایی روش...
متن کاملارتقاء کیفیت محیط شهری با استفاده از شاخص رنگ، نمونه موردی: میدان امام خمینی (ره) (توپخانه) تهران
فضای شهری به‌عنوان فضایی که انسان را در برگرفته، مهم‌ترین عامل و بستری برای تأثیرپذیری روی انسان‌ها است. رنگ‌هایی که در فضاهای معماری و شهری از قبیل بناها، نمای بیرونی و درونی و مبلمان شهری قرار دارند، جلوه‌های گوناگونی از رنگ‌ها را ایجاد و تأثیرات بنیادین و گوناگونی بر انسان میگذارند. عنصر رنگ از عناصر ویژه‌ای است که شناخت ویژگی‌ها، خصوصیات و تأثیرات آن بر انسان، راهی برای خلق محیط‌ها و فضاه...
متن کاملتدوین معیارهای ارزیابی پیاده راه(نمونه موردی میدان امام حسین(ع)- میدان شهدا شهر تهران)
فضاهای عمومی شهری با حضور انسان و فعالیت او معنا یافته و بیشتر از آنکه دارای نقشی کالبدی باشند به دلیل ایجاد تعامل اجتماعی میان شهروندان، واجد اهمیت هستند. از این رو به منظور ایجاد کیفیت در فضاهای شهری، این فضاها باید به گونه ای طراحی شوند که به نقش و جایگاه انسان در آنها اهمیت داده شود. برای طراحی پیاده راه ها معیارهایی کلی وجود دارد که باید ضمن برنامه ریزی پیش از طراحی و مطالعات اولیه، مدنظر ...
پیوستگی بافت شهریبا ایجاد روگذرهای پیاده چند عملکردی بر آزادراه ها(نمونه موردی شهر جدید پردیس)
لزوم استمرار و تداوم بافت و رابطه ی میان عناصر شهر از جمله مسایلی است که اغلب شهرسازان بر آن تاکید دارند. بسیاری از صاحبنظران بر این اعتقادند که در گذشته رابطه بین اجزا و عناصر در بافت شهری بیشتر از امروز مورد توجه قرار می گرفته است. نظام به هم پیوسته ی بافت شهر، با مداخله در بافت های قدیمی و نیز طراحی های غیر اصولی در بافت جدید، به قطعات جدا افتاده ای تبدیل شده است. مضافاً اینکه جداسازی عملکرده...
15 صفحه اولمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 14 شماره 53
صفحات 15- 32
تاریخ انتشار 2017-10-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023